T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 2. Ünite Cemiyetler ve Kuvayımilliye (konu özeti)

CEMİYETLER VE KUVA-YI MİLLİYE

CEMİYETLER
Zararlı Cemiyetler

Azınlıklar Tarafından Kurulan Zararlı Cemiyetler

Mavri Mira Cemiyeti:
İstanbul Fener-Rum Patrikhanesine bağlı olarak kurulmuştur. Amacı, Bizans İmparatorluğunu yeniden canlandırmaktır ( Megali İdea ).Çeteler kurarak Yunan hükümeti lehine Propaganda faaliyetlerinde bulunmuştur.


Pontus Rum Cemiyeti:
Fener Rum Patrikhanesine bağlı olarak çalışmıştır. Batum'dan Sinop'a kadar olan Karadeniz kıyılarında bir Rum devleti kurmayı amaçlamıştır.


Hınçak- Taşnak Cemiyeti:
Doğu Anadolu'da bağımsız bir Ermeni Devleti kurmayı amaçlamıştı. Faaliyet gösterdiği bölgede silahlı çeteler kurarak yurdun güvenliğini bozmaya çalışmıştır.

Etnik-i Eterya Cemiyeti:
Rumların kurduğu cemiyettir. Yunanistan'ın bağımsızlığına kavuşmasını sağlamıştır. Türkleri en çok uğraştıran cemiyettir.


Bazı Türk ve Müslümanların Kurdukları Zararlı Cemiyetler

Kürt Teali Cemiyeti:
1919'da İstanbul'da kurulan bu cemiyetin amacı, Doğu ve Güneydoğu Anadolu'da sınırları tam olarak saptanmamış İngiliz mandası altında ayrı bir devlet kurmaktı.

Hürriyet ve İtilaf Cemiyeti:
1911 yılında İttihat ve Terakki Cemiyetine karşı kuruldu. Anadolu halkını Milli Mücadele'ye karşı kışkırtan bir cemiyettir

İngiliz Muhipler Cemiyeti:
İstanbul'da 1919 yılında halifenin etrafında bütünleşerek bir İngiliz mandası sağlamak amacıyla kurulmuşlardır.

İslam Teali Cemiyeti:
İstanbul medreselerinin bazı müderrisleri tarafından kuruldu. İngilizlerin desteğini alan bu cemiyet Saltanat ve Hilafeti koruyucu bir yol izledi. Anadolu'da başlayacak milli harekete cephe aldı. Halkın dini duygularını kullanarak amacına ulaşmaya çalıştı

Sulh ve Selameti Osmaniye Cemiyeti:
Vatanın kurtuluşunun padişah ve halifenin emirlerine bağlı kalmakla mümkün olabileceğini savunmuştur.

Milli (Yararlı) Cemiyetler

Anadolu Kadınları Müdafa-i Vatan Cemiyeti:
1919 yılında Sivas'ta kurulan bu cemiyet memeleketin bağımsızlık ve bütünlüğünü savunmak ve Anadolu'nun birliği için çalışmak gayesiyle mitingler düzenledi.

Trakya Paşaeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti:
1918 yılında Mondros Ateşkesi'nden sonra kurulan ilk cemiyetlerdendir. Trakya'nın Yunanistan'a verilmesi tehlikesi karşısında kurulmuştur.

İzmir Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti:
1918 yılında kurulmuş olan bu cemiyet, İzmir'in düşman işgaline girmesini engellemeyi amaçlamıştır. Kuva-yı Milliye hareketinin oluşmasında etkili olmuştur. Kuva-yı Milliye birliklerine silah ve cephane sağlamıştır. İzmir'in işgali üzerine Reddi İlhak adını almış ancak etkinliğini kaybetmiştir

Vilayet-i Şarkıye Müdafa-i Hukuk-ı Milliye Cemiyeti: Aralık 1918 de İstanbul'da kuruldu. Çıkardıkları Fransızca La Pays(Vatan) ve Türkçe Hadisat gazeteleri ile doğu illerimizin Türk yurdunun ayrılmaz bir parçası olduğunu savunmuştur.

Trabzon Muhafaza-i Hukuk-i Milliye Cemiyeti:
Şubat 1919 ’˜da Trabzon ve çevresini Rum ve Ermenilere karşı korumak için Trabzon'da kurulmuştur. Erzurum Kongresi'nin toplanmasına katkıda bulunmuştur.

Kilikyalılar Cemiyeti:
Aralık1918'de Fransız ve Ermenilerin Adana ve çevresine yönelik emellerine tepki olarak, o emelleri engellemek için İstanbul'da kurulmuştur. Daha sonra merkezini Adana'ya nakletti.

Milli Kongre Cemiyeti:
Kasım 1918'de İstanbul'da 70 kadar cemiyetten ikişer temsilcinin katılması ile cemiyetler üstü bir teşkilat olarak kuruldu. Amacı dünyada Türkler hakkında yapılan haksız ve yalan propagandalara yayın yoluyla cevap vermekti.


Milli Cemiyetlerin Özellikleri
* Milli cemiyetler faaliyet gösterdikleri bölgeleri kurtarma amacında idiler.
* İşgalcileri yurttan tamamen temizlemek için yeterli değildi.
* Bulundukları bölgelerin düşman işgaline uğramasını engellemişlerdir.
* Tüm bu cemiyetler Sivas Kongresi'nde ulusal bütünlüğün sağlanması amacıyla birleştirilmiş, Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti adını almıştır.


KUVA-YI MİLLİYE
Mondros Ateşkes Antlaşması'nın imzalanmasından sonra başlayan düşman işgaline karşı, İstanbul hükümetinin sessiz kalması üzerine, halkın vatanını korumak üzere işgalci güçlere başlattığı silahlı direniş hareketine verilen addır. Osmanlı Devleti'ne bağlı olmayan bu kuvvetler Türk milletine dayanan ve onun adına faaliyet gösteren bir direniş hareketidir.

Kuva-yı Milliye'nin Özellikleri
* Bölgesel amaçlıdır. Kendi bölgelerini korumak amacıyla kurulmuştur.
* Disiplinli ve düzenli birlikler değillerdir.
* İşgallere karşı vatanı korumak amacıyla kurulan birliklerdir. Milliyetçilik duygusu h¢kimdir.
* Askerlik bilgi ve teknik bakımından eksik birliklerdir.
* Belli bir merkeze bağlı değildirler.
* Düzenli ordunun temelini oluşturmuşlardır.
* Düzenli ordu kuruluncaya kadar düşmanı oyalamışlar, TBMM'ye karşı çıkan ayaklanmaları başarıyla bastırmışlardır.

Ataman Bey 2021-10-27 12:01:23 anında paylaştı.