Sosyal Bilgiler 7. Sınıf 5. Ünite Ekonomi ve Sosyal Hayat - Osmanlıda Eğitim - Kazanım Ders Notu 22
Melis Akyürek paylaştı. Osmanlı'da Eğitim
Mahalle Mektepleri (Sıbyan Mektebi)
Osmanlı Devleti'nde çocuklar mahalle mektebinde okula başlarlardı. İlk örnekleri 13.yüzyılda görülen bu okullar Tanzimat Dönemi'ne kadar varlıklarını korudular. Sıbyan Mektepleri ise cami, medrese imaret ve çeşmelerle birlikle hayırseverler tarafından yapılan okullardı. Bu mekteplerde Kuran okumayı, yazı yazmayı öğretirlerdi. Bu eğitim imamlar ya da orta derecede medrese mezunları tarafından verilirdi.
Medreseler
Ders okunan yer anlamına gelen medresede, Osmanlı Devleti'nin kurulusunun ilk dönemlerinden itibaren ilim ve kültür alanında çalışmalar yapıldığı bilinmektedir.
* Osmanlıda ilk Medrese İznik'te Orhan Bey tarafından kurulmuştur.
* Osmanlılar medreselerdeki eğitim ve öğretim faaliyetlerini vakıflar aracılığıyla devam ettirdiler.
* Medreselerde ders veren öğretim görevlilerine "Müderris" adı verilirdi. Müderrisler Divan üyesi olan Kazasker tarafından atanırlardı.
* Fatih Sultan Mehmet zamanında İstanbul'da Sahn-ı Seman Medresesi açılmıştır.
* Genel olarak medreselerde belirlenen programlar çerçevesinde İslami ilimler, matematik, geometri, mantık, tıp, felsefe, fizik, kimya, tarih, coğrafya, tabiat bilimleri vb. okutulurdu.
* Medreselerin yüksek bölümü, ücretsiz ve yatılıydı. Yüksek bölümden mezun olanlar, medrese hocası (müderris), kadı ya da yönetici olurdu.
Enderun Mektebi
Devlet memuru, asker, idareci ve komutan yetiştirmek amacıyla kurulmuştur. Kelime anlamı "iç kısım" dır. Sultan II. Murat zamanında çıkarılan "Devşirme Kanunu" ile Devşirilen gençlerin zeki ve kabiliyetli olanları saraya alınarak burada açılan Enderun Mektebinde eğitilmeye başlandı. Enderun'da iyi bir eğitim alan bu gençler, nitelikli devlet adamı ve usta zanaatk¢rlar olarak yetiştirilirlerdi.
NOT: Medreselerden farkı Enderun Mektebinde devşirilen Gayrimüslimlerin çocuklarının yetiştiriliyor olmasıdır.
Enderun'da eğitim, dört konu üzerinde toplanmıştı:
1- Beden eğitimi
2- Uygulamalı saray isleri eğitimi
3- Yeteneklerine uygun bir sanat eğitimi
4- Teorik olarak İslami bilgiler öğretimi
*Öğretim, uygulamalı ve teorik olarak iki şekilde yapılırdı. Uygulamalı olanlar, saray ve protokol hizmetleri, güreş, atlama, meç ve ok atma gibi spor çalışmaları, hat sanatı, müzikti. Teorik olanlar ise Türkçe, Arapça dil bilgisi olan sarf ve nahiv, Farsça, edebiyat, tarih, fen bilimleri, cebir ve İslami ilimlerdi.
*Bu önemli eğitim kurumu, Osmanlı devlet hayatına çok sayıda sadrazam, vezir, yüksek rütbeli asker ve birçok hattat, sair, müzisyen, minyatür ustası ve ressam yetiştirmiştir.
Melis Akyürek 2021-04-11 18:37:30 anında paylaştı.