Sosyal Bilgiler 7. Sınıf 4. Ünite Zaman İçinde Bilim - Özgür Düşünce ve Bilim - Kazanım Ders Notu 17
Melis Akyürek paylaştı. ÖZGÜR DÜŞÜNCE VE BİLİM
Bilimin ilerlemesi ve bilimsel çalışmaların yapılabilmesi için ilk ve en önemli koşul, özgür düşünce ortamının sağlanmasıdır. Tarihte özgür düşüncenin engellendiği dönemler de olmuştur. Orta Çağ'da Avrupa'da, özgür düşünce ortamına karşı olan ve sadece kilisenin söylediklerini doğru kabul eden skolastik düşüncenin sisteminin etkisiyle insanların düşüncelerini özgürce ifade etmeleri mümkün olmamıştır. Bu dönemde, bilim insanlarına baskı yapılmış; fikirlerini açıklamaları, buluş ve keşifler yapmaları yasaklanmıştır.
15. ve 16. yüzyıllarda Avrupa'da gerçekleşen Rönesans ve Reform hareketleri sonunda skolastik düşünce zayıflamış, pozitif düşünce yaygınlaşmıştır. Pozitif düşüncede bilimsellik esastır; evreni anlamak, dünyanın evrenin merkezi değil bir parçası olduğunu keşfetmek için bilimsel araştırmalar, deney ve gözlem yapmak şarttır. Bu nedenle insanlar, düşüncelerini özgürce ifade edebilmeli ve bilimsel çalışmalar desteklenmelidir.
18. yüzyılın sonlarına doğru gerçekleşen Fransız İhtil¢li ile hürriyet, adalet ve eşitlik gibi kavramlar, tüm dünyaya yayılmaya başlamıştır. Bu kavramlar, özgür düşüncenin gelişmesine ve yayılmasına katkıda bulunmuştur. Fransız İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi'nde yer alan "Düşüncelerin ve inançların özgürce ifade edilmesi insanın en değerli haklarındandır. Bu nedenle her yurttaş serbestçe konuşabilir, yazabilir ve yazdıklarını yayımlayabilir." maddesi ile özgür düşüncenin önemi bir kez daha vurgulanmıştır.
1948 yılında ilan edilen İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi'nde "Herkesin görüş ve anlatım özgürlüğü hakkı vardır. Bu hak hangi ülkede olursa olsun bilgi ve düşünceleri arama, alma ve yayma özgürlüğünü içerir." maddesi ile düşünce özgürlüğü, evrensel olarak güvence altına alınmıştır.
Düşünce özgürlüğü, ayrıca T.C. Anayasası ile de güvence altına alınmıştır. Anayasamızın düşünce özgürlüğü ile ilgili maddeleri şöyledir:
Madde 25: Herkes, düşünce ve kanaat hürriyetine sahiptir.
Madde 26: Herkes, düşünce ve kanaatlerini söz, yazı, resim veya başka yolarla tek başına veya toplu olarak açıklama ve yayma hürriyetine sahiptir.
Madde 27: Herkes, bilim ve sanatı serbestçe öğrenme ve öğretme, açıklama, yayma ve bu alanlarda her türlü araştırma hakkına sahiptir.
Melis Akyürek 2021-03-07 22:42:18 anında paylaştı.