Sosyal Bilgiler 5. Sınıf 6. Ünite Etkin Vatandaşlık - Yaşadığımız Yerin Yönetimi - Ders Notu 26

YAŞADIĞIMIZ YERİN YÖNETİMİ

Bizim belli görevlerimiz olduğu gibi, ülkemizde işleyişin devam edebilmesi için farklı sorunların çözümüne yardımcı olacak merkezi yönetim birimleri vardır. Devletin yönetimi; merkezi yönetim ve merkeze bağlı (yerinden) yönetim olmak üzere ikiye ayrılır. Ülkemizde devletin yönetim yapısı yasalarla belirlenmiştir.

Merkezi Yönetim:
Merkezi yönetim, devlet işlerinin başkentten yönetildiği idari sistemdir. Ülkemizin başkenti Ankara'dır. Bu nedenle ülkemizin merkezi yönetim birimleri Ankara'da bulunur. Ülkemizde merkezi yönetimin başında Cumhurbaşkanı ve Bakanlar Kurulu bulunmaktadır.


Cumhurbaşkanı:
Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin başıdır. Türkiye Cumhuriyeti'ni ve Türk ulusunun birliğini temsil eder. Türkiye Cumhuriyeti'nin içeride ve dışarıda temsilcisidir.


Bakanlar Kurulu:
Cumhurbaşkanı ve bakanlardan oluşur. Bakanlar Kurulu'na hükümet de denir. Bakanlar, başında bulundukları bakanlıkların en yüksek yöneticileridir. Bakanların listesi, Cumhurbaşkanı tarafından belirlenir. Bakanlar Kurulu Cumhurbaşkanı'nın onayından sonra göreve başlar.

Merkeze Bağlı (Yerinden) Yönetim:
Ülkemiz, devletin kamu hizmetlerini her yere daha rahat götürebilmesi, toplumun ihtiyaçlarını karşılayabilmesi amacıyla il ve ilçelere ayrılmıştır. Türkiye'de 81 ile bağlı olan toplam 923 ilçe bulunmaktadır.

İl Yönetimi:
İllerde merkezi yönetimin temsilcisi validir. İlçelerde kaymakamdır. Bulundukları yeri devlet adına yönetirler. İl ve ilçelerin sınırları içinde bulunan köylerden hem valiler hem de kaymakamlar sorumludur. Her bakanlığın il ve ilçelerde müdürlükleri, müdürleri, kamu hizmetlerini yürütecek daire ve kurumları vardır. Merkezde, ilde ve ilçede bulunan bu kamu görevlileri bakan adına çalışırlar. Bakanlığın çıkardığı yasa ve yönetmelikleri uygularlar. İller yasa ile kurulur.


Vali:
* İlde yönetimin başıdır.
* Aynı zamanda ilde devletin, hükümetin yani bakanlıkların temsilcisidir.
* İlde yasaları ve hükümet emirlerini uygular.
* İl merkezi yönetimi içindeki kuruluşlar arasında iş birliğini sağlar.

İl Yönetim Müdürlükleri :
* İllerde bakanlıklara bağlı il örgütleri kurulur.
* Bunlar il müdürlükleri biçimindedir.
* Görevlerinden dolayı valiye karşı sorumludurlar.
* Merkezle olan yazışmalarını vali kanalıyla yaparlar.


Bu müdürlüklerden bazıları şunlardır:
* İl Milli eğitim Müdürlüğü
* İl Sağlık Müdürlüğü
* İl Emniyet Müdürlüğü
* İl Tarım İl Müdürlüğü
* İl Kültür Turizm Müdürlüğü


İlçe Yönetimi
İlçeler illere bağlı idari birimlerdir. İlçe yönetimin başında kaymakam bulunur.

Kaymakam:
* Valiye bağlı olarak görev yapar.
* Yasalarla kendine verilen görevleri yerine getirir.
* Kendisine bağlı kuruluşları denetler, bunlar arasında iş birliği sağlar.
* Askeri kuruluşlar ve yargı kuruluşları kaymakamın denetimi dışındadır.
* İç İşleri Bakanlığı ve cumhurbaşkanının onayı ile gerçekleşir.


İlçe Yönetim Müdürlükleri :
* İlçe Milli eğitim Müdürlüğü
* İlçe Sağlık Müdürlüğü
* İlçe Emniyet Müdürlüğü
* İlçe Tarım İl Müdürlüğü
* İlçe Kültür Turizm Müdürlüğü


Yerel Yönetimler:
İllerde, ilçelerde ve köylerde yaşayanlara o bölgelerin gerektirdiği bazı hizmetlerin götürülmesini sağlamak amacı ile kurulan yönetim örgütlerine yerel yönetimler denir.

Belediyeler:
Nüfusu 2000'in üzerinde olan yerler ile nüfuslarına bakılmaksızın il ve ilçe merkezlerinde halkın temel ihtiyaçlarını karşılamak üzere hükümet kararıyla kurulmuş yerel yönetim birimidir. Bir şehrin belediye başkanı o şehirde oturan insanlar tarafından seçilir. Toplam nüfusu 750.000 üzerinde olan şehirler büyükşehir belediyesi statüsünde yer alır.


Köy ve Mahalle Yönetimi:
Köy, en küçük yönetim birimleridir. Köy ve mahalle yönetiminin başında muhtar bulunur. Muhtar yerel seçimlerle belirlenir. Devletin kendisine verdiği görevleri yapar.

Melis Akyürek 2021-05-11 15:39:37 anında paylaştı.