SOSYAL BİLGİLER 5. SINIF 1. ÜNİTE BİREY VE TOPLUM HAKLARIMIZ VE SORUMLULUKLARIMIZ KAZANIM DERS NOTU 3
Melis Akyürek paylaştı. HAKLARIMIZ VE SORUMLULUKLARIMIZ
BİREY: Toplumları oluşturan insanların her birine birey denir.
KALABALIK: Kalabalığı oluşturan kişiler tesadüfen ve kısa bir süre için bir arada bulunurlar. Birbirlerini tanımazlar. Yaptıkları işte süreklilik yoktur. Daha sonra dağılırlar.
Örnek: Otobüste yer alan yolcular, pazar yerinde alışveriş yapan insanlar, banka kuyruğunda bekleyenler.
GRUP: Grubu oluşturan bireyler isteyerek bir plan dahilinde bir araya gelirler. Ortak amaçları vardır. Birbirlerini tanırlar. Aralarındaki ilişkide süreklilik vardır.
Örnek: Tiyatro kulübündeki öğrenciler, 5-A sınıfı öğrencileri, müzik kulübü öğrencileri.
Not: Aile, doğduğumuz andan itibaren içinde yer aldığımız ilk gruptur. Aile, hem grup hem kurumdur. Aile toplumun en küçük birimidir.
Not: İnsanlar aynı anda birden fazla gruba üye olabilirler.
KURUM: Çeşitli amaçlarla toplum yararına hizmet veren kuruluşlara denir. Bir amacı gerçekleştirmek için kurulurlar. Bir hizmet ya da mal üretirler. Kanunlar ve yazılı kurallara göre kurulurlar.
Örnek: Sağlık kurumları, eğitim kurumları, Şirketler, Holdingler.
RESMİ KURUM: Devlet tarafından kurulan kurumlara denir.
Örnek: Hastaneler, okullar, nüfus müdürlükleri, kütüphaneler, emniyet müdürlükleri.
Not: Kurum ve resmi kurumlar uzun süreli gruplardır.
ÜYE: Bir gruba katılan kişilere denir.
HAK: Yasal ve toplumsal olarak bireylere tanınan yetki ve kazançlara denir.
Örnek: Yaşama hakkı, eğitim hakkı, sağlık hakkı, oyun oynama hakkı.
Not: Vazgeçemeyeceğimiz, en önemli hakkımız yaşama hakkıdır.
Ek Örnek: Ailedeki Haklarımız->
Beslenmek, giyinmek,
Barınmak, korunmak,
Dinlenmek,
Kendini ifade etmek,
Huzurlu bir ailede yaşamak,
Sevilmek, saygı görmek.
Okuldaki Haklarımız->
Eğitim görmek,
Okul araç-gereçlerinden faydalanmak,
Temiz bir ortamda eğitim görmek,
Okul kütüphanesinden faydalanmak.
SORUMLULUK: Kişinin yapması gereken davranışlardır. Kişinin kendi davranışlarını veya kendi yetki alanına giren herhangi bir olayın sonuçlarını üstlenmesidir.
Örnek: Öğrencinin ödevlerini yapması, babanın ailesini geçindirmesi.
Ek Örnek: Ailedeki Sorumluluklarımız->
Odamızı toplamak, düzenli tutmak
Ev işlerinde ailemize yardımcı olmak
Kardeşimizle ilgilenmek
Evi temiz tutmak
Aile bireylerine saygılı olmak
Okuldaki Sorumluluklarımız->
Dersi dinlemek
Ödevlerimizi yapmak
Koridorlarda koşmamak
Okul ve sınıf kurallarına uymak
Okul araç-gereçlerine zarar vermemek
Okula ve derse zamanında gelmek
Arkadaşlarımızla iyi geçinmek
Ülkemize Karşı Sorumluluklarımız->
Kanunlara uymak
Vergi vermek
Askere gitmek
Oy kullanmak
Not: Haklarımız da sorumluluklarımız da önemlidir.
ROL: İçinde bulunduğumuz grup ya da kurumlarda üstlendiğimiz görevlere denir.
Örnek: Okulda öğrenci, evde çocuk, kardeşimizin ablası, abisi olmamız.
Not: İnsanların rolleri bulundukları gruba göre değişebilir. Bir kişinin fabrikada müdür, evde baba olması gibi. Aynı anda birden fazla role sahip olabiliriz.
SOSYALLEŞME: Bireyin içinde yaşadığı toplumun bir üyesi olması sürecine denir.
Örnek: Annemize günaydın demek, okulda arkadaşlarımızla selamlaşmak, evden getirdiğimiz yiyecekleri arkadaşlarımızla paylaşmak.
Sosyalleşen Bireylerin Özellikleri:
- Özgüveni yüksektir.
- Kendi kararlarını kendisi alır.
- İş birliği yapabilme becerisi artar.
- Paylaşımcıdır.
- Dayanışmaya önem verir.
- Mutludur.
- Toplum hayatına uyum sağlar.
PLAN: Bir işi sonuçlandırmak için neyin, ne zaman yapılacağının önceden düzenlenmesine denir.
Planlı Olmanın Faydaları:
- Başarılı olmamızı sağlar.
- İşlerimizi zamanında ve düzgün bir şekilde yapmamızı sağlar.
- Zamanımızı verimli kullanmamızı sağlar.
Melis Akyürek 2020-10-04 09:11:13 anında paylaştı.