Selçuklu Sanat ve Mimarisi

Selçuklular çoğunluğunu Oğuzların oluşturduğu Türk boylarından meydana gelmiştir. Orta Asya'dan Anadolu'ya uzanan; Suriye, Irak ve Maveraünnehr'i kapsayan geniş bir alanda yaşayan Selçukluların tarihçelerle sanat tarihçileri iki ayrı bölümde incelemişlerdir. Suriye, Irak, Kirman, Horosan ve Maveraünnehir'inde yerleşmiş Selçuklulara Büyük Selçuklular; Anadolu'dakilere de Anadolu Selçukluları denilmiştir.

Büyük Selçuklularla Anadolu Selçuklularının başta mimari olmak üzere halı, çini, ahşap ve maden işçiliğini kapsayan ilgi çekici sanatları vardır.

Kuşkusuz, Büyük Selçuklu sanatının en büyük olgusu Nizamülmülk'ün Bağdat'daki medresesidir. Bunu Nişapur, Tus medreseleri, Zevvane'de Mescid-i Cuma ve Gülpayegan izlemiştir. Büyük Selçuklu mimarisinin başlangıçdaki medrese, mescit, kervansaray gibi yapılar çini, maden, halı ve ahşap işleriyle bezenmeye başlamış, böylece Selçuklu sanatının ilk adımı atılmıştır. Anadolu'nun Türklere açılmasıyla beraber Selçuklular Artuklu, Danişmentli, Saltuklu ve Mengücükoğlullarıyla beraber başlangıç dönemi geçirmişlerdir. Anadolu Selçukluları siyasi ve sanatsal etkinliklerini 1200-1380 yılları arasında yaşamışlardır. Sanatlarına gerçek kimliğini kazandıran mimarinin yanı sıra küçük sanatların da büyük payı olmuştur. Konya Alaeddin Camisi, Niğde Alaeddin Camisi, Malatya Ulu Camisi, Malatya Ulu Camisi, Kayseri Huant Hatun Külliyesi, Hacı Ali Kılıç Camisi, Seraceddin Medresesi, Amasya Burmalı Minare, Bünyan Ulu Camisi, Sivas Gök Medrese ve Sivas Buruciye Medresesi Anadolu Selçuklularının en ilginç yapıtlarıdır. Bunların içerisi halı, çini, ahşap ve madeni eserlerle bezenmiş, böylece mimari daha da anlam kazanmıştır

ERDEM YÜCEL 2020-05-06 18:26:37 anında paylaştı.