<p><strong>UYANAN AVRUPA: </strong>Ortaçağ'da (375-1453) Avrupa, Katolik Kilisesinin ve <strong>skolastik</strong> (dogmatik) düşüncenin etkisinde olduğu için özgür düşünce ve bilim gelişmemişti. Bilimsel alanda çok geri kalan Avrupa için Ortaçağ karanlık dönem olarak adlandırılmıştır. Avrupa'nın bu <strong>karanlık dönemden</strong> kurtulmasını sağlayan gelişmeler şunlardır:</p><p><strong>Coğrafi Keşifler:</strong> Keşiflerle zenginleşen ve ekonomik olarak gelişen Avrupa'da sanat, edebiyat ve bilime ilgi arttı.</p><p><strong>Rönesans: </strong>Sanat, edebiyat ve bilim alanında yaşanan Rönesans ile dogmatik düşünce sorgulanmaya başladı.</p><p><strong>Reform:</strong> Katolik Kilisesinde yapılan değişiklikler ile kilisenin bilim ve eğitim üzerindeki baskısı sona erdi. <strong>Skolastik düşünce yıkıldı.</strong></p><p><strong>Aydınlanma Çağı:</strong> Aklın ve bilimin ön plana çıktığı bu dönemde bilim ve teknoloji alanında önemli gelişmeler yaşandı.</p><p><strong>Sanayi İnkılabı:</strong> Buhar gücünün makineye uygulanması ile üretim teknolojisinde büyük değişiklikler yaşandı.</p><p><strong>SARSILAN OSMANLI:</strong> Özellikle 15. ve 16. yüzyıllarda büyük bir güce ve geniş sınırlara ulaşan Osmanlı Devleti, 17. yüzyıldan itibaren siyasi, askeri ve ekonomik olarak güç kaybetmeye başladı. Bunda;</p><p>’¢Â        Sık sık padişah değişikliği yaşanması ve merkezi otoritenin bozulması,</p><p>’¢Â        Yapılan savaşların yenilgiyle sonuçlanması,</p><p>’¢Â        Yaşanan toprak kayıplarının askeri ve ekonomik olarak devleti zor durumda bırakması,</p><p>’¢Â        Avrupa’˜da yaşanan bilimsel ve teknolojik gelişmelerin takip edilememesi,</p><p>’¢Â        Coğrafi Keşifler, Sanayi inkılabı ve Kapitülasyonların Osmanlı ekonomisini olumsuz etkilemesi vb. etkili olmuştur.</p><p><strong>Bilgi: </strong>18. yüzyılın ikinci yarısından sonra meydana gelen iki olay, dünya siyasi ve ekonomik tarihinin gidişatını değiştirmiştir. Bu olaylardan biri Sanayi İnkılabı (ekonomik alanda) diğeri de Fransız İhtilalidir (siyasi alanda).</p><p><strong>SANAYİ İNK!LABI: </strong>1750'Ii yıllarda ingiltere'de buhar gücünün makineye uygulanması ile başlayan teknolojik gelişmelere denir. Sanayi inkılabı;<br />’¢Â  <strong> Hammadde</strong> ihtiyacım ortaya çıkarmış,<br />’¢Â   <strong>Pazar arayışını</strong> hızlandırmış ve<br />’¢Â   <strong>Sömürgecilik</strong> yarışını arttırmıştır.</p><p>Bu da devletlerarası rekabeti artırmış ve I. Dünya Savaşının en önemli nedenlerinden birini oluşturmuştur. Sanayi inkılabının gerektirdiği teknolojik gelişmelerden uzak kalan Osmanlı Devletinde üretim azalmış, Avrupa pazarları ile rekabet edememiş ve Osmanlı Devleti, Avrupalı ülkelerin açık pazarı haline gelmiştir.<br />Avrupalı devletler Osmanlı Devletine verdikleri borçlara karşılık <strong>Düyunu Umumiye</strong> (Genel Borular) İdaresini kurdular ve Osmanlı Devletinin gelir kaynaklarına el koydular. (1881) Bu durum Osmanlı Devletinin ekonomik bağımslzlığlnl kaybettiğinin göstergesidir.</p><p><strong>FRANS!Z İHTİLALİ: </strong>1789 yılında Fransa'da meydana gelen bir halk hareketidir / ayaklanmasıdır. Fransız ihtilali sonucunda;<br />’¢Â   Yeniçağ kapanmış ve Yakınçağ açılmıştır.<br />’¢Â  <strong> Mutlak monarşi</strong> yıkılmış, <strong>cumhuriyet</strong> ilan<br />edilmiştir.<br />’¢Â   <strong>Adalet, eşitlik, özgürlük, insan hakları, demokrasi ve milliyetçilik</strong> gibi düşünceler ortaya çıkmıştır.<br />’¢Â   Milliyetçilik düşüncesi çok uluslu imparatorluklarda (Osmanlı Devleti gibi)<strong> azınlık isyanlarına ve parçalanmalara</strong> neden olmuştur.<br />Çok uluslu yapı: Birçok milletten meydana gelen, çeşitli uluslardan oluşan anlamına gelir. Fransız ihtilali Osmanlı Devletini iki şekilde etkilemiştir.<br /><strong>Olumlu:</strong> Demokratikleşme hareketlerinin başlamasına ortam hazırlamıştır.<br /><strong>Olumsuz: </strong>Azınlık isyanlarının yaşanmasına ve devletin dağılmasına neden olmuştur.<br /> </p>
T.C. İNKILAP TARÃŽHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK UYANAN AVRUPA SARSILAN OSMANLI DERS NOTU 1
* 4535 kez görüntülendi.